Kifoz
Kifoz
Postürel Kifoz (Kamburluk)
Postural Kifoz nedir? Anormal Kifoza Neler Neden Olur?
Yandan bakıldığında omurganın sırt bölgesinde artmış eğriliğine kifoz (kamburluk) denir. Artmış kifoz deformitesi sadece postürel (duruşla ilgili) olabilir ve çoğunlukla postural kifoz egzersizleri ile ve uygun postür yani doğru duruş alışkanlığı kazanılarak düzeltilebilir. En önemli sebebi fizik kondisyonun yetersiz olmasıdır.
Ailelerin çocuklarında gördükleri kamburluk şikâyetinin en sık nedeni postural kamburluktur. Günümüzde bilgi çağının bir sonucu olarak çocuklarımız oyunlar ve sportif aktivitelerden çok masa, bilgisayar ve tablet başında vakit geçirmektedirler. Bu nedenle hem daha az spor yaptıkları için fizik kondisyonları daha kötü olmakta hem de vakitlerinin büyük çoğunluğunu kötü oturuş ve yatış pozisyonlarında geçirmelerine sebep olmaktadır.
Ağır okul çantası taşımanın kamburluğa sebep olduğuna dair bir kanıt yoktur. Ancak sırtta taşınan ağır çantalar omurga sağlığı için uygun değildir. Omurga üzerine binen yükler çocukluk ve ergenlik döneminde bel ve sırt ağrısına ve daha ileri yaşlarda bel ağrısı ve bel fıtığı gibi durumların gelişmesine zemin hazırlar.
Postural Kifoz Tedavisi Nasıl Yapılır?
Dik durmaları konusunda uyarıldıklarında dik durabildikleri için aileler sıklıkla çocuklarını bu konuda uyarırlar. Fakat çocuk bir süre dik durduktan sonra ister istemez tekrar kambur pozisyonuna dönmektedir. Tekrarlayan uyarılar ise inatlaşma ile sonuçlanabilir.
Postürel kamburluğu önlemek için en başta altta yatan sebepleri yok etmek gerekir. Oturma alışkanlıklarını düzenlemek ilk adımdır. Çocukların çalışma masaları ve sandalyelerinin uygun konum, açı, yükseklikte olmasını sağlamak, yine monitör ve klavye yüksekliklerini uygun pozisyonlara ayarlamak uygun oturma alışkanlıklarını kazanmaları için önemlidir. Bu ayarlamalar ile çocuklarımızın omurgalarını fizyolojik sınırlarda tutabilecekleri ideal pozisyona alışmalarını sağlayabiliriz.
Bir diğer önemli konu ise çocuklarımızın spora ayırdıkları vakti artırmaktır. Spor, çocuğunuzun fizik kondisyonunu, omurgayı dik tutan kasların kuvvetini ve dayanıklılığını arttırarak postürel kamburluğun önüne geçecektir. Haftada en az 3 gün bir saatlik sportif aktivite kötü duruş sorununun çözülmesinde yardımcı olacaktır.
Tedavi Gerektiren Kamburluk, Postural Kamburluktan Nasıl Ayırt Edilir?
Çocuğunuza dik dur dediğinizde mevcut kamburluğunu belirgin olarak düzeltebiliyor ise, bu büyük ihtimal ile postürel kamburluktur. Burada dikkat edilmesi gereken kamburluğun nereden düzeldiğidir. Eğer kamburluk en çıkıntılı yerinden düzeliyorsa sorun yoktur.
Kamburluğun hangi bölgeden düzeldiğini görmek için eğriliği dikkatle inceleyin. Bazen kamburluğun en çıkıntılı yeri hiç düzelmezken bunun yerine daha üst ile alttaki omurlardan bir miktar düzelme olabilir. Bu durum kamburluk düzeliyormuş yanılgısı yaratabilir.
Kamburluk belirgin olarak düzelmiyor ise veya düzelmesi konusunda tereddütünüz varsa doktorunuza başvurup profesyonel yardım almanız gerekli olabilir.
Scheuermann Kifozu ve Kamburluk Tipleri
Yapısal kamburluk (Scheuermann kifozu) nedir?
Ayakta çekilmiş filmlerde 55 derecenin üzerinde olan ve çoğu zaman altta yatan bir kemik veya yumuşak doku patolojisine bağlı ortaya çıkan kamburluktur. Tıpkı idiyopatik skolyozda olduğu gibi bunun da sebebi bilinmemektedir. Röntgenlerde omurgaların dikdörtgen şekillerini kaybettikleri ve kamalaştıkları görülür. Scheuermann hastalığı tedavi edilmezse kamburluğun artması ve tehlikeli boyutlara ulaşması ile sonuçlanabilir.
Scheuermann hastalığı dışında aşağıda bir kısmı sıralanan başka durumlara bağlı da kamburluk gelişebilir.
Kötü Duruşa Bağlı Kamburluk ile Scheuermann Kifozu Nasıl Ayırt Edilebilir?
Kötü duruşa bağlı kifozu olan bireyleri uyardığınız zaman kendiliğinden kamburluğunu düzeltip daha dik durabilirler. Oysa Scheuermann kifozu yani yapısal kifozu olan hastalara dik durmasını söylendiğinde, isteseler de kamburluğu tamamen düzeltemeyebilirler.
Yapısal kifozda omurgada postürel tipe göre daha hareketsiz bir deformite vardır ve bu kamalaşmış omurga kemiklerine bağlıdır. Bu tip kifoza Scheuermann kifozu denir ve tedavisi postürel kifoza göre çok daha zordur.
Scheuermann Kifozunun Bulguları Nelerdir?
Scheuermann kifozu genellikle 8 ve 12 yaş arasında kızlar ve erkeklerde eşit oranda görülür. Genellikle eğrilik 2 tip olarak görülür.
Eğriliğin sırt bölgesinde olduğu tip (en sık görülen tip)
Eğriliğin sırt ile bel bölgesinin bileşkesinde olduğu tip
Kamburluğun yanı sıra hafif bir skolyoz da (omurganın yana eğriliği) eşlik edebilir. Ayrıca sırt ve bel ağrısı da eşlik edebilir.
Scheuermann Kifozunda Ameliyatsız Tedavi Nasıl Yapılır?
Orta derecede Scheuermann kifozu için korse tedavisi uygun olabilir. Bu tedavi için kullanılan birçok korse vardır. Korseler, aktif iskelet büyümesi esnasında (çocuğun büyümesi devam ederken) eğriliğin artmasını engellemek için karşı destek olarak görev yapar.
Korseler omurgayı tamamen düzeltmez, hastaların en azından yarısında kifozun artmasına engel olamaz. Korseden beklenen en iyi başarı kifozun tespit edildiği derecede kalıp daha fazla ilerlemesinin ve cerrahi sınıra erişmesinin engellenmesidir.
Başarılı Korse Tedavisi İçin Neler Gereklidir?
Scheuermann Kamburluk Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Scheuermann kifozunda cerrahi tedavi için gerekli eğrilik şiddeti konusunda tam bir fikir birliği yoktur. Ancak 75 derece üzeri eğriliklerin kesin ameliyat gerektirdiği konusunda genel bir fikir birliği vardır. Bu deformite içinde günümüzde en çok tercih edilen yöntem skolyoz da olduğu gibi posterior enstrumantasyon ve füzyondur.
Çok şiddetli eğriliklerde buna osteotomi diye tanımladığımız omurga kemiğinden parça çıkartılarak yapılan düzeltmeler eklenebilir. Hastalar ameliyatın ertesi günü ayağa kaldırılır ve yaklaşık 4-5 gün içinde taburcu edilirler. Taburcu edilirken bazı hastalarda kısa süreli (3 ay) korse uygulanabilir.
Scheuermann Kifozunda Cerrahi Sonrası İzlem Nasıldır?
Ameliyat sonrası okula (işe) dönüş süresi yaklaşık 3 haftadır. Üç ay sonrası yürüyüş ve yüzme gibi egzersizlere izin verilir. Bisiklete binme 6. aydan sonra serbest bırakılır. Birinci yıl sonuna kadar kontakt sporlar (futbol, basketbol vs.) yasaklanır. Birinci yıl sonunda tamamen normal yaşantılarına dönmelerine izin verilir.
